Sigara önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ülkemizde nüfusun yarısı sigara kullanmaktadır. Her yıl 100.000 kişi sigaraya bağlı nedenlerle hayatını kaybetmektedir. Sigaranın içinde yaklaşık 4000 adet kimyasal madde bulunmakta olup bunlardan 55 tanesinin kanserojen etkinliği kanıtlanmıştır.
Bütan, kadminyum, tolüen, amonyak, arsenik, nikotin, karbonmonoksit bunlardan bazılarıdır.
Sigara ile ilişkili hastalıklar arasında üst solunum yolu hastalıkları, alt solunum yolu hastalıkları, Astım, KOAH, Akciğer kanseri, ağız içi kanserler, gırtlak kanseri, mide kanseri, mesane ve prostat kanseri, bacak atardamar tıkanmaları, üreme bozuklukları, beyin ile ilgili bozukluklar, göz ile ilgili bozukluklar ön plana çıkmaktadır.
Sigara, sigara kullanmayanlar için de önemli bir sorundur. Sigara yüzünden ölen her 10 kişi, sigara içmediği halde dumanını soluyan 1 kişinin ölümüne sebep olmaktadır. Sigara özellikle çocuklarda astım ve bronşit riskini 2 kat arttırmakta, 1 yaş altı bebeklerde hastaneye başvuru ve yatış oranını 3 kata kadar arttırmakta, ani bebek ölümü sendromuna neden olmaktadır.
Gebelikte sigara kullanımı düşük ve ölü doğum riskini ciddi anlamda arttırmaktadır. Ayrıca doğumsal kalp hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, zekâ geriliği, düşük doğum ağırlığı gibi sorunlara sebep olmaktadır.
Bazı kullanıcılar bağımlı olmadıklarını, sadece alışkanlık sebebiyle sigara içtiklerini ifade ederler. Oysa sigara tedavi edilmesi gereken bir bağımlılıktır. Sabah uyandıktan yarım saat içinde sigara içme isteği, yemeklerden hemen sonra sigara içme isteği güçlü bağımlılık göstergeleridir.
Sigarayı bırakmak sizin için zor olabilir. Bu zamana kadar birçok kere sigarayı bırakmayı düşünmüş veya deneyip başarısız olmuş olabilirsiniz. Fakat bu sigarayı bırakamayacağınız anlamına gelmez. Sizin gibi birçok kişi sigarayı bırakmayı başarmıştır. Bunların arasına siz de katılabilirsiniz. Siz de sigarayı bırakabilirsiniz.
Sigarayı bırakmak için önce bir neden belirleyin, “Daha sağlıklı olmak”, “Çocuklarıma kötü örnek olmamak”, “Ekonomik olarak tasarruf etmek”, “Kötü kokmamak” gibi. Güçlü bir motivasyonunuzun olması size sigarayı bırakmada önemli derecede yardımcı olacaktır.
- Sigarayı bıraktıktan 2 saat sonra nikotin vücudunuzu terk etmeye başlar,
- 6 saat sonra kan basıncı ve nabzınız normal değerlerine döner.
- 12 saat sonra sigaradan kaynaklı karbonmonoksit kanınızdan temizlenir ve akciğerleriniz daha rahat çalışmaya başlar.
- 2 gün sonra tat ve koku duyularınızda anlamlı derece iyileşme hissedersiniz.
- 2-12 hafta içinde dokularınız daha iyi oksijen almaya başlar. Yürüme, koşma gibi fiziksel aktiviteleri daha rahat yapmaya başlarsınız
- 1-3 ay sonra öksürme, hırıltı, balgam gibi şikâyetleriniz azalır ve daha rahat nefes alıp vermeye başlarsınız.
- 5 yıl içinde kalp krizi riskiniz yarı yarıya azalır.
- 10 yıl sonra akciğer kanseri riskiniz yarı yarıya düşer ve kalp krizi riskiniz hiç sigara içmemiş biriyle aynı seviyeye gelir.
Unutmayın. Hiçbir şey için geç değildir. Siz de sigarayı bırakabilirsiniz. Devlet ve üniversite hastanelerindeki sigara bırakma polikliniklerinde bu konuda uzmanlaşmış hekimler size sigarayı bırakmada yardımcı olabilir.
15 Eylül 2023